会议综述 | 国家社会科学基金重大项目“新编孟子正义”2024工作坊...
中山大学哲学系教授、孟子研究院特聘专家、泰山学者特聘专家杨海文在题为《职业选择与重建道德社会——〈孟子·公孙丑上·术不可不慎章〉辨析》的报告中指出,《孟子》单章研究是孟学研究的新范式,以《孟子》3·7为具体案例,从语意疏解到学理辨析和人文关怀,可以充分揭橥此章含义。单章研究不是简单的材料筛选,而是对...
...| 杨海文:职业选择与重建道德社会——《孟子·公孙丑上·术不...
以《孟子·公孙丑上·术不可不慎章》(以下简称为“《孟子》3·7”)为例,王夫之(1619—1692)的《读四书大全说》卷8《孟子·公孙丑上篇·二六》指出:“上章与此章,共是一意。上章就高远处说先王所以平治天下之理,此章就卑近处说为诸侯见役者发动其耻心,然大要都在仁术上着意。”姚永概(1866—1923)的《...
《孟子》中最霸气的三句话,让你读完热血沸腾,醍醐灌顶
三、虽千万人吾往矣。——《孟子·公孙丑上》纵然千万人阻止我,我也勇往直前。孟子认为这是一种勇气和气魄,即使是千军万马,我也勇往直前,决不退缩!大将军横刀立马,独自一人面对敌军的千军万马,这是何等让人快意的精神气节!昔者曾子谓子襄曰:『子好勇乎?吾尝闻大勇于夫子矣:自反而不缩,虽褐宽博...
儒见| 王晓洁:“乃所愿,则学孔子也”——孟子眼中的孔子
未有孔子也。”“出于其类,拔乎其萃,自生民以来,未有盛于孔子也。”(《孟子·公孙丑上》)在这里,孟子一方面认为孔子也是人,是人类不断发展过程中必然诞生的先觉者;另一方面,他又明确强调,孔子的品德超出了同类,远非一般人可比,自有人类以来,没有比孔子更伟大的了。
孟子哲学是子思子哲学的深化与发展
应当说,《论语·尧曰》篇首章是儒家道统论的萌芽,而子思子所谓“仲尼祖述尧舜,宪章文武”的说法则是道统论的正式彰显。从圣王到圣贤之道统传承谱系的变化,是由子思子完成的。孟子继承了孔子、子思子的王道论和道统论,不但在“先王有不忍人之心,斯有不忍人之政矣”(《孟子·公孙丑上》)的基础上大力发展和...
孟学研究 | 李世平:孟子性善的内在理路
人之有是四端也,犹其有四体也(www.e993.com)2024年10月10日。有是四端而自谓不能者,自贼者也;谓其君不能者,贼其君者也。凡有四端于我者,知皆扩而充之矣,若火之始然,泉之始达。苟能充之,足以保四海;苟不充之,不足以事父母。(《公孙丑上》)孟子先明人皆有“四端之心”,接着扩充存养“四端之心”。对“四端之心”的扩...
探讨朱熹解释孟子“自反而不缩”的错误_高中和原创
《孟子??公孙丑上》原文如下:公孙丑问曰:“夫子加齐之卿相,得行道焉,虽由此霸王,不异矣。如此则动心否乎?”孟子曰:“否!我四十不动心。”曰:“若是,则夫子过孟贲远矣。”曰:“是不难,告子先我不动心。”曰:“不动心有道乎?”曰:“有。北宫黝之养勇也,不肤桡,不目逃,思以一豪挫于人,若挞之于市...
孟学研究 | 伍龙:从“有同听焉”到“闻而知之”——论孟子哲学中...
没有人对于“忠言”,一开始就能自然而快乐地接受,即便是圣人,听闻了“善言”而能“拜之”(《孟子·公孙丑上》),也是在“听”的过程中完善自身的德性,克制自然欲望才得以逐步实现的。这即是说,个体在自然性上,容易在“听”的践行中对“声音”有所放纵,乃是听者在“听”上的相通之处。“故曰:口之於味也,...
孟学研究丨王岩:孟子性善说的三种解读方式及其意义——以赵岐...
性善说是孟子思想的重要部分,其著名理论如“恻隐之心,仁之端也;羞恶之心,义之端也;辞让之心,礼之端也;是非之心,智之端也”(《孟子·公孙丑上》)、“人之所以异于禽兽者几希,庶民去之,君子存之”(《孟子·离娄下》)等直接影响了儒家心性学说的建构和发展。赵岐《孟子章句》是现存最早、保存最完整的《孟子...
名家解孟 | 梁涛《孟子》解读一百九十四:有为者辟若掘井
孟子曰:“柳下惠(1)不以三公易其介(2)。”译文孟子说:“柳下惠不因为身居高位就改变他的操守。”注释(1)柳下惠:参见《公孙丑上》3.9注(4)。(2)介:独特的操守。《文选》注引刘熙注云:“介,操也。”或说大的气量。赵岐注:“介,大也。柳下惠执弘大之志,不耻污君,不以三公荣位易其大量也。”焦...